Метод-кейс «Аутизм»

Автор: Керимбекова Айсулуу Керимбековна

Организация: Ак-Суйский районный ДОЦ

Населенный пункт: Кыргызская Республика, а.Теплоключенка

Түшүндүрмө жазуу.

Ийрим өткөрүүнүн зарылдыгы балдардын жаратылышты көбүрөөк билгиси келгендиги менен гана эмес, анын программада берилген билимдерин тереңдетип, практикада колдонууга, предметке болгон кызыгуусун арттырууга мүмкүндүк бергендиги менен да аныкталат жана ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдарды социалдаштыруу.

Мектеп окуучуларынын ийримге катышуусу адептүүлүккө, моралдык сезимдерге жана жүрүм-турум нормаларына, жаратылышты сүйүүгө, анын байлыктарын урматтоого тарбиялайт. Иштин бул формасы тапшырылган иш учун жоопкерчиликти сезууге, демилгелуулукту, өз ара жардамдашууга кенири мейкиндик берет.

Жалпы жоболор.

• Ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү окуучулар жана майып балдар үчүн кошумча билим берүүнүн адаптацияланган билим берүү программасын аныктоо жана максаты.
• Ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү окуучуларга жана ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдарга кошумча билим берүүнүн адаптацияланган билим берүү программасы – бул окуучулардын бул категориясын окутуу үчүн, алардын психофизикалык өнүгүүсүнүн өзгөчөлүктөрүн, индивидуалдык мүмкүнчүлүктөрүн эске алуу менен, өнүгүүнүн бузулууларын коррекциялоону жана социалдык адаптациялоону камсыз кылуучу билим берүү программасы.
• Ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү окуучулар жана майып балдар үчүн кошумча билим берүүнүн адаптацияланган билим берүү программасы билим берүү ишин жүзөгө ашыруучу уюм тарабынан өз алдынча иштелип чыгат жана бекитилет.
• Ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү окуучулар жана ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдар үчүн кошумча билим берүүнүн адаптацияланган билим берүү программасы кошумча билим берүүнүн мазмунун, күтүлүп жаткан натыйжаларды жана аны ишке ашыруунун шарттарын аныктайт.
• Программаны иштеп чыгуу үчүн ченемдик документтер

1. Кыргыз Республикасынын билим берүү жөнүндө мыйзамы.

2. Кыргыз Республикасынын Билим берүү министрлигинин “Кошумча жалпы билим берүү программаларында билим берүү ишин уюштуруунун жана ишке ашыруунун тартибин бекитүү жөнүндө” буйругу.

3. БББун уставы;

Изилдөөнүн максаты:

Социалдык жаңы шарттарда адаптация жана социалдаштыруу көндүмдөрүн өздөштүрүүсүнө мүмкүндүк берүүчү экологиялык сабаттуулуктун жана экологиялык аң-сезимдин деңгээлин жогорулатуу үчүн психологиялык, педагогикалык, социалдык инсандык жагымдуу шарттарды түзүү.

Милдеттери:

¾ ар кандай формадагы өнүгүүсүнүн кемчиликтери бар окуучулар менен сапаттуу коррекциялык иштерди уюштуруу;

¾ ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү окуучулардын жана ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдардын жеке жөндөмдүүлүктөрүн ишке ашыруу үчүн жагымдуу психологиялык-педагогикалык климатты түзүү;

¾ билим берүү ишин уюштуруунун ар кандай формаларында окуу процессин программалык жана методикалык камсыздоону өркүндөтүү;

¾ билим берүү процессин өркүндөтүүнүн негизинде ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү окуучулардын жана майып балдардын ден соолугун сактоону жана чыңдоону камсыз кылуу;

¾ окуучуларда кошумча билим берүүнүн жигердүү чыгармачылык ишмердүүлүгүнө тартуу аркылуу ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдарды ийгиликтүү социалдаштырууга көмөктөшүүчү эффективдүү социалдык өз ара аракеттенүү көндүмдөрүн өнүктүрүү.

¾ ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдарды окутуу процессинде экологиялык билим берүүнүн маанисин аныктоо;

¾ топтук иш процессинде ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдарга экологиялык билим берүүнүн эң натыйжалуу формаларын жана ыкмаларын аныктоо.

Изилдөөнүн объектиси – кошумча билим берүүнүн окуу процесси.

Изилдөөнүн предмети болуп ийрим иштери жана анын табият таануу процессинде социалдык адаптацияланган инсанды калыптандыруудагы ролу саналат.

Гипотеза:

Табият таануу сабагын үйрөнүүдө окуучунун социалдык адаптацияланган инсанын калыптандыруу предметке когнитивдик кызыгуунун деңгээлин жогорулатуу үчүн окуу планы менен үзгүлтүксүздүктү камсыз кылуучу ийримдик иш сыяктуу иштин формасын колдонсок ийгиликтүү болот. , мындай иш-чаралардын ар кандай формалары колдонулуп, балдардын жекече жана жаш өзгөчөлүгү эске алынат.

Бул үчүн биринчи кезекте төмөнкүдөй педагогикалык шарттарды түзүү зарыл:

- балдарга жаратылыш тарыхы боюнча билим берүү, жаратылышты сүйүүгө үйрөтүү;

- ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдардын социалдашуусуна көмөктөшүү;

- балдарда объектилер жана жаратылыш кубулуштары жөнүндө элементардык билимдер системасын калыптандыруу.

Иш программасын түзүү зарылдыгы окуу процессине ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдар үчүн жалпы билим берүүнүн мамлекеттик билим берүү стандартын киргизүү менен, ошондой эле Балдарга билим берүү борборунун окуу процессин уюштуруунун өзгөчөлүгү менен шартталган.

Программанын максаттары жана милдеттери:

“Бизди курчап турган дүйнө” Астрофизика ийриминин максаты – өзүнүн айлана-чөйрөсүнө, адамзаттын табигый жана маданий мурастарына аяр мамиле жасаган, адамгерчиликтүү, чыгармачыл, коомдук активдүү инсанды тарбиялоо үчүн шарттарды түзүү.

Түшүндүрмө кат.

Мүмкүнчүлүгү чектелген балдарды клубдук иш-чараларга тартуу алардын физикалык жана психикалык саламаттыгын чыңдоо, кемчилик комплексин жеңүү, психоэмоционалдык абалын жана өнүгүүсүн жакшыртуу маселелерин натыйжалуу чечүүгө мүмкүндүк берет.

Ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдардын коомго адаптацияланышы жана алардын инсандык өнүгүүсү проблемасын чечүү үчүн бул программа ар бир балага интеллектинин деңгээлине жана физикалык абалына карабастан, табияттан берилген жөндөмдүүлүктөрүн өнүктүрүүгө шарт түзөт.

Бул кошумча билим берүү программасынын актуалдуулугу болуп саналат:

- программа мамлекеттен жана коомдон өзгөчө көңүл бурууну талап кылган балдарга социалдык багытталган;

- ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдарды коомдук турмушту уюштуруунун жаңы формаларына киргизүүнү камсыздай алат, ошону менен окуучулардын калыптанып калган социалдык чөйрөдө жашоого социалдашуусун жана адаптацияланышын камсыздай алат;

-мүмкүнчүлүгү чектелген балдардын кызыкчылыктарын канааттандырууга, өзүн көрсөтүүгө жана чыгармачылык дараметин ачууга негизделген алардын индивидуалдуулугун өнүктүрүүгө, жеке ийгиликке басым жасоого кошумча мүмкүнчүлүктөрдү берет.

Бул программа ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдар үчүн, өзгөчө аутизм спектринин бузулушу (AСБ) бар балдар үчүн иштелип чыккан.

Ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдардын жана майып балдардын билим алуусу алардын ийгиликтүү социалдашуусунун, коомдун турмушуна толук кандуу катышуусунун, кесиптик жана коомдук ишмердүүлүктүн ар кандай түрлөрүнө өзүн натыйжалуу ишке ашыруунун негизги жана ажырагыс шарттарынын бири болуп саналат. Ден соолугунун абалы боюнча билим берүүнүн жана тарбиялоонун өзгөчө шарттарынан тышкары кошумча билим берүү программаларын өздөштүрүүсүнө тоскоолдук кылган балдар ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдар. Мүмкүнчүлүгү ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелген балдардын тобу өтө гетерогендүү.

Бул биринчи кезекте өнүгүүсүнүн ар кандай бузулуусу бар балдарды камтышы мүмкүн экендиги менен аныкталат:

• бузулуулары, таяныч-кыймыл аппаратынын бузулушу, интеллект, эмоционалдык-эрктүү чөйрөнүн оор бузулушу, өнүгүүнүн кечеңдеген жана комплекстүү бузулуулары, аутизм спектри бар балдар.
• мындай балдар менен иштөөдө ар бир баланын спецификалык психикасын жана ден соолугун эске алуу менен индивидуалдуу мамиле жасоо эң маанилүү артыкчылык болуп саналат.

Атайын билим берүү муктаждыктары ар кандай категориядагы балдарда айырмаланат, анткени алар психикалык өнүгүүнүн бузулушунун өзгөчөлүктөрү менен аныкталат жана билим берүүнүн структурасында жана мазмунунда чагылдырылган билим берүү процессин куруунун өзгөчө логикасын аныктайт.

• билим борборуна ар кандай мүнөздөмөсү жана даярдыгы бар балдар катышат. AСБ бала кезинде кеңири таралган көйгөй болуп саналат жана байланыш жана коомдук көндүмдөрдүн бузулушу менен мүнөздөлөт.
• аффективдүү көйгөйлөр жана динамикалуу өзгөрүп турган чөйрө менен активдүү мамилелерди өнүктүрүүдөгү кыйынчылыктар, чөйрөдө туруктуулукту сактоого болгон мамиле жана балдардын стереотиптүү жүрүм-туруму. AСБ баланын психикалык өнүгүүсүнүн өзгөчө системалуу бузулушу менен байланышкан, анын аффективдик-эрктүү чөйрөсүнүн калыптанышында, когнитивдик жана инсандык өнүгүүсүндө байкалат. Бирок, этиологиясына карабастан, аутизмде психикалык өнүгүүнүн бузулуу (бурмалоо) даражасы абдан ар түрдүү болушу мүмкүн. Ошол эле учурда, көптөгөн балдарга жеңил же орточо акыл-эс артта калуу диагнозу коюлат, бирок, интеллектуалдык өнүгүүсү нормалдуу жана ал тургай жогорку деп бааланган балдарда аутизм спектринин бузулушу да кездешет.

Оор аутизми бар балдар тандалма жөндөмдүүлүктү көрсөтүшү сейрек эмес. AСБ менен ооруган балдардын көпчүлүгүндө когнитивдик активдүүлүк жетишсиз, кандайдыр бир иш-аракетке мотивация жетиле элек, аткаруучулуктун жана өз алдынчалыктын төмөндөшү бар.

Демек, окутуунун активдуу формаларын, методдорун колдонуу эмгектеги коррекциялык жана өнүктүрүү процессинин эффективдуулугун жогорулатуунун зарыл каражаттарынын бири болуп саналат.

Сабактардын максаты – ар түрдүү өсүмдүктөрдү, жаныбарларды, канаттууларды изилдөөдө билимди жана көндүмдөрдү практикалык колдонууну өздөштүрүү. Ошондой эле мүмкүнчүлүгү чектелген балдарды социалдаштыруу.

Программанын мазмуну инсанга багытталган, активдүү жана өнүктүрүүчү мүнөзгө ээ.

Программанын мазмуну үчүн баалуулуктар болуп төмөнкүлөр саналат:

— окуучулардын курчап турган дүйнөнү эстетикалык кабыл алуусун өнүктүрүү;

— жалпы адамзаттык баалуулук катары жаратылыш жөнүндө түшүнүктөрдү калыптандыруу;

—жергиликтүү калктын жаратылышка болгон мамилесин чагылдырган элдик салттарды үйрөнүү; айлана-чөйрөнү изилдөө менен байланышкан көндүмдөрдү өнүктүрүү;

— бизди курчап турган жаратылыш дүйнөсүнө туруктуу когнитивдик кызыгууну өнүктүрүү;

—жаратылышты таануунун ар кандай ыкмалары (искусство таанып-билүүнүн методу катары) жөнүндө түшүнүктөрдү өнүктүрүү;

— билим берүү изилдөөлөрүн ишке ашыруу менен байланышкан негизги көндүмдөрдү калыптандыруу;

— окуучуларды жакынкы табигый чөйрөнү изилдөө жана сактоо боюнча иш-чараларга тартуу.

Окуучуларды ар түрдүү иш-аракеттерге тартуу - бекем билимге ээ болуу, аны ишенимге жана көндүмгө айландыруунун, инсандык сапат катары жоопкерчиликти өнүктүрүүнүн шарты. Программада жакынкы табигый жана социалдык-табигый чөйрөдө экскурсиялар жана практикалык сабактар ​​каралган.

Курстун мазмунун иштеп чыгууга иш-аракетке негизделген мамиле аны изилдөөдө өз ара байланышкан бир катар милдеттерди чечүүгө мүмкүндүк берет: билимди кабыл алууну жана өздөштүрүүсүн камсыз кылуу, кенже мектеп окуучуларына моралдык-эстетикалык мүнөздөгү ой-пикирлерди билдирүү үчүн шарттарды түзүү.

Курстун мындай мазмуну окуучуларды окутууга жана өнүктүрүүгө байланышкан маселелерди чечүүгө гана мүмкүндүк бербестен, ошондой эле чоң билим берүү потенциалына ээ.

Программанын тарбиялык милдети – кенже мектеп окуучуларында аларды курчап турган дүйнөнү жана аны менен байланышын, экологиялык жактан негизделген муктаждыктарын, кызыкчылыктарын, нормаларын жана эрежелерин (биринчи кезекте жаратылыш чөйрөсүнө, тирүү жандыктарга гумандуу мамиле) түшүнүү зарылдыгын өнүктүрүү.

Программаны окуп-үйрөнүү процессинде окутуу жана тарбиялоо кенже мектеп окуучуларынын эмоционалдык чөйрөсүн өнүктүрүүгө, алардын эмпатия жана боорукердик жөндөмдүүлүгүнө өбөлгө түзөт.

Уюштуруу принциптери: 2-класстын окуучулары ийримге катышат; катышуучулардын саны 5 адам;

Сабактын жыштыгы: жумасына 1 жолу, 40 мүнөт.

. Программанын мөөнөтү 1 жыл.

Окуу сааттарынын саны - 34 саат.

Иштеп чыгуунун натыйжалары:

Пландаштырылган жыйынтыктар – бул ар бир предметти изилдөөнүн алдыңкы максаттарын, ошондой эле жаш өзгөчөлүгүн эске алуу менен түзүлүүчү жана баалана турган бардык элементтерди аныктоо жана аныктоо үчүн окуу предметтери боюнча такталган жана дифференцияланган жалпыланган инсанга багытталган билим берүү максаттарынын системасы.

Предметтик натыйжалар – бул окуучулар тарабынан өзүнчө окуу предметинин алкагында өздөштүрүлгөн коомдук тажрыйбанын спецификалык элементтери (билим, жөндөмдүүлүк жана көндүмдөр, маселелерди чечүү тажрыйбасы, чыгармачылык ишмердүүлүк тажрыйбасы).

Жеке окуу предметтеринин мазмунун өздөштүрүүнүн ийгилигине мониторинг жүргүзүүнүн алкагында башталгыч класстын бүтүрүүчүлөрүнүн жеке жетишкендиктерин жыйынтыктоочу баалоого тийиш болгон натыйжаларга төмөнкүлөрдүн негизинде окуу, практикалык жана окуу-таанып-билүү милдеттерин чечүү жөндөмдүүлүгү кирет:

¾ жаратылыш, коом, адам жөнүндөгү билимдердин жана идеялардын системалары;

¾ билим берүү, таанып билүү жана практикалык ишмердүүлүктүн көндүмдөрү, ишмердүүлүктүн жалпыланган ыкмалары;

¾ коммуникация жана маалымат көндүмдөрү;

¾ сергек жана коопсуз жашоо образынын негиздери жөнүндө билим системалары.

Мүмкүнчүлүгү чектелген балдардын жеке жетишкендиктерине акыркы баа берилбеген натыйжаларга төмөнкүлөр кирет:

¾ Мүмкүнчүлүгү чектелген балдарды мазмундуу жана практикалык иш-аракеттер аркылуу социалдаштыруу;

¾ коомдук сезимдердин өзгөчөлүктөрү (толеранттуулук, гуманизм ж.б.);

¾ жеке инсандык өзгөчөлүктөр.

Коомдук келишимди ишке ашыруунун натыйжасында башталгыч мектептин окуу-тарбия ишинин жалпыланган натыйжасы анын бүтүрүүчүсүнүн портретинде жазылат:

¾ изденүүчү, кызыккан, дүйнөнү активдүү изилдеген;

¾ окуу көндүмдөрүнүн негиздерине ээ жана өз ишмердүүлүгүн уюштурууга жөндөмдүү;

¾ өз жерин, мекенин сүйүү;

¾ үй-бүлөнүн жана коомдун баалуулуктарын сыйлайт жана кабыл алат;

¾ өз алдынча аракеттенүүгө даяр жана өз аракеттери үчүн үй-бүлө жана мектеп алдында жоопкерчиликтүү болууга;

¾ ынтымактуу, өнөктөшүн угуп, уга билген, өз оюн айта алган;

¾ өзү жана башкалар үчүн сергек жана коопсуз жашоо эрежелерин сактоо.

 

Кружоктун ишинин натыйжаларынын классификациясы

Мазмун	Жетүү	Иштин мүмкүн болгон формалары
Натыйжалардын биринчи деңгээли
Окуучунун социалдык билимдерге ээ болушу (социалдык нормалар, коомдун түзүлүшү, коомдогу жүрүм-турумдун коом тарабынан жактырылган жана жактырылбаган формалары ж.	Позитивдүү социалдык билимдин жана күнүмдүк тажрыйбанын олуттуу алып жүрүүчүсү катары мугалим менен өз ара аракеттенүүдө жетишүсүү	сүйлөшүү
Натыйжалардын экинчи деңгээли
Мектеп окуучусу тажрыйба жана коомдун негизги баалуулуктарына (адам, үй-бүлө, Ата-Мекен, жаратылыш, тынчтык, билим, эмгек, маданият) карата оң көз карашты, жалпысынан социалдык реалдуулукка баалуулукка негизделген мамилени алат.	Деңгээл мектеп окуучуларынын бири-бири менен өз ара аракеттенүүсү аркылуу ишке ашат, б.а. корголгон, достук просоциалдык чөйрөдө, ал иш жүзүндө алган социалдык билимди ырастайт жана аны баалай баштайт (же четке кагат).	Практикалык иш-чаралар, баарлашуу, видео көрүү.

 

Программаны өздөштүрүүнүн жеке натыйжалары болуп төмөнкүлөр саналат:

— искусствонун жана табият таануунун ыкмаларын колдонуу менен жаратылышты изилдөөгө кызыгуусун жана кызыгуусун калыптандыруу;

— окуучулардын интеллектуалдык жана чыгармачылык жөндөмдүүлүктөрүн өнүктүрүү, аларды курчап турган жаратылыш дүйнөсүнө ар кандай каражаттар (искусство, сүрөт, живопись, декоративдик-прикладдык искусствонун ар кандай жанрлары, музыка ж.б.) аркылуу билдирүүгө мүмкүнчүлүк берүү;

— жаратылышка болгон жоопкерчиликтүү мамилени, айлана-чөйрөнү сактоонун зарылдыгын аңдоону тарбиялоо;

— жаратылышты андан ары изилдөөгө шыктанууну калыптандыруу.

Мета предметтик натыйжалар:

— билим берүү ишин өз алдынча уюштуруунун элементтерин өздөштүрүү, анын ичине максаттарды коюу жана жеке билим берүү ишмердүүлүгүн пландаштыруу, топтун ишине өзүнүн салымын баалоо, жеке билим берүү жетишкендиктеринин деңгээлине өз алдынча баа берүү жөндөмдүүлүгү;

— билим берүү тапшырмасына ылайык маалымат булактарын издөө жана тандоо, ошондой эле ар кандай символикалык формаларда - таблица, чийме түрүндө берилген маалыматты түшүнүүнү камтыган маалымат менен иштөө ыкмаларын калыптандыруу;

— коммуникациялык көндүмдөрдү өнүктүрүү жана инсандар аралык байланыш тажрыйбасын өздөштүрүү, туура диалог жүргүзүү жана талкууга катышуу, ошондой эле белгиленген ролго ылайык топтук иштерге катышуу.

Предметтик жыйынтыктар:

— когнитивдик чөйрөдө – жандуу жана жансыз жаратылыш дүйнөсүнүн, тирүү организмдердин ортосундагы байланышты терең түшүнүүнүн болушу; адамдын таасири астында жаратылыш чөйрөсүндөгү өзгөрүүлөр жөнүндө; негизги табият таануу билимдерин өздөштүрүү; алган билимдерин жана көндүмдөрүн күнүмдүк турмушта практикалык маселелерди чечүүгө, табигый жана социалдык-табигый чөйрөдө коопсуз жүрүм-турумдун нормаларын жана эрежелерин аң-сезимдүү сактоого колдонуу;

— эмгек чөйрөсүндө - жабык өсүмдүктөргө кам көрүү жөндөмүн өнүктүрүү үчүн шарттарды түзүү;

— эстетикалык чөйрөдө - адабият жана искусстводогу образдар менен илимий маалыматтарды толуктаган мисалдарды келтире билүү;

— дене тарбиясы боюнча — адамдын ден соолугунун, анын эмоционалдык жана физикалык абалынын экологиялык факторлорго көз карандылыгы жөнүндө негизги түшүнүктөрдү билүү.

Жеке универсалдуу окуу иш-чаралары:

Окуучулар төмөндөгүлөргө ээ болот:

• чыгармачылыктын жаңы түрлөрүнө, өзүн көрсөтүүнүн жаңы ыкмаларына кызыгуу;

• чыгармачылык ишмердүүлүктүн ийгилиги/кемчилигинин себептерин адекваттуу түшүнүү.

• коомдук турмушта өзүн көрсөтүүнүн каражаттарынын бири катары чыгармачылык ишмердүүлүктүн зарылдыгын түшүнүү деңгээлиндеги ички позиция;

• ачык-айкын когнитивдик мотивация;

Регулятивдик универсалдуу окуу иш-чаралары

Окуучу үйрөнөт:

• өз аракеттериңизди пландаштыруу;

• жыйынтыктоочу жана баскычтуу контролду жүргүзүү;

• мугалимдин баасын адекваттуу кабыл алуу;

• аракеттин ыкмасы менен натыйжасын айырмалоо.

 

Окуучу төмөнкүлөрдү үйрөнүүгө мүмкүнчүлүк алат:

• когнитивдик демилгени көрсөтүү;

• чыгармачылык маселени чечүүнүн варианттарын өз алдынча табуу.

 

Коммуникативдик универсалдуу окуу иш-чаралары

окуучулар төмөнкүлөрдү аткара алышат:

• ар кандай көз караштардын жана берилген чыгармачылык тапшырманы аткаруунун ар кандай варианттарынын болушуна жол берүү;

• жамааттык иштерди аткарууда ар кандай пикирлерди эске алуу, макулдашууга умтулуу;

• сүйлөшүү, жалпы чечимге келүү;

• билдирүүлөрдүн тууралыгын сактоо;

• олуттуу суроолорду берүү;

Окуучу төмөнкүлөрдү үйрөнүүгө мүмкүнчүлүк алат:

• кептин монологдук жана диалогдук формаларын өздөштүрүү;

• өз ара көзөмөлдү жүзөгө ашыруу жана кызматташуу боюнча өнөктөштөрдү зарыл болгон өз ара жардам көрсөтүү.

Когнитивдик универсалдуу окуу иш-чаралары

Окуучу үйрөнөт:

• ачык маалымат мейкиндигинде окуу жана кошумча адабияттарды колдонуу менен көркөм тапшырманы аткаруу үчүн керектүү маалыматты издөө, анын ичинде. башкарылуучу интернет мейкиндиги;

• өз оюн оозеки жана жазуу жүзүндө билдирүү;

• объекттерди талдоо, негизги нерсени бөлүп көрсөтүү;

• синтез жүргүзүү (бөлүктөрдөн бүтүн);

• ар кандай критерийлер боюнча салыштыруу жана классификациялоо;

• себеп-натыйжа байланыштарын орнотуу;

• объект жөнүндө ой жүгүртүүсүн куруу.

Окуучу төмөнкүлөрдү үйрөнүүгө мүмкүнчүлүк алат:

• китепкана ресурстарын жана Интернетти колдонуу менен изилдөө тапшырмасына ылайык маалыматты кеңири издөөнү жүргүзүү;

• оозеки жана жазуу түрүндөгү билдирүүлөрдү аң-сезимдүү жана ыктыярдуу түрдө түзүүгө;

• негизги окуу процессинде жана күнүмдүк турмушта көркөм чыгармачылык ишмердүүлүктүн ыкмаларын жана ыкмаларын колдонуу.

Колдонулган билим берүү технологиялары жана сабактарды өткөрүү формалары:

¾ Топтук класстар.

¾ Жеке сабактар.

¾ Экскурсиялар.

Окутуу ыкмалары:

¾ оозеки (сүйлөшүү, түшүндүрүү, оозеки баяндоо);

¾ Визуалдык (видео материалдарды көрсөтүү, байкоо)

Билим берүү программасынын максаттарын ишке ашыруу билим берүү процессинде кошумча билим берүүнүн төмөнкү технологияларын колдонуу менен аныкталат:

 

¾ окутууда оюн ыкмаларын колдонуу технологиясы;

¾ маалыматтык-коммуникациялык технологиялар;

¾ ден соолукту үнөмдөөчү технологиялар;

¾ окуучуга багытталган окутуу;

¾ окутууну жекелештирүү;

¾ топтук технологиялар.

Программанын максаты –ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдар жана майып балдар үчүн балдарга билим берүү борборунда сабактардын алкагында мазмундук жана практикалык иш-аракеттердин негизинде ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелген баланын чыгармачылык дараметин ачуу үчүн гумандуу, адаптацияланган чөйрө.

Программанын стратегиялык милдеттери.

Программанын белгиленген максаты бир катар милдеттерди чечүүнү аныктайт:

• Мүмкүнчүлүгү чектелген майып балдардын акысыз билим алуу укуктарын ишке ашыруу үчүн шарттарды камсыз кылуу;

• балдардын билимге, анын ичинде кошумча билимге болгон укуктарынын кепилдиктерин камсыз кылуу;

• өнүгүүсүнүн ар кандай формаларында кемчиликтери бар окуучулар менен сапаттуу коррекциялык жана реабилитациялык иштерди уюштуруу;

• ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү окуучулардын жана ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдардын жеке жөндөмдүүлүктөрүн ишке ашыруу үчүн жагымдуу психологиялык-педагогикалык климатты түзүү;

• мугалимдин өзүн чыгармачылык менен көрсөтүүсүнө, анын кесиптик жана чыгармачылык потенциалынын ачылышына дем берүү, ар бир баланын психофизикалык өнүгүү өзгөчөлүктөрүнө, ыктарына, кызыкчылыктарына жана мүмкүнчүлүктөрүнө ылайык өнүгүүсүн камсыз кылуу;

• билим берүү ишин уюштуруунун ар кандай формаларында окуу процессин программалык-методикалык камсыздоону жакшыртуу;

• билим берүү процессин өркүндөтүүнүн негизинде ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү окуучулардын жана майып балдардын ден соолугун сактоону жана чыңдоону камсыз кылуу;

• окуучуларда ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдардын ийгиликтүү социалдашуусуна көмөктөшүүчү эффективдүү социалдык өз ара аракеттенүү көндүмдөрүн өнүктүрүү, аларды кошумча билим берүүнүн жигердүү чыгармачылык ишмердүүлүгүнө тартуу.

Программанын мазмуну.

Окуу сабактары катуу тартипте СанПинге ылайык түзүлгөн жана балдарга биоим берүү борборунун директорунун буйругу менен бекитилген график боюнча өткөрүлөт.

Топтор кеминде 5 кишиден толушу керек. Сабактардын узактыгы 30 - 40 мүнөт, тыныгуунун узактыгы 10 мүнөт эс ​​алуу жана жайды желдетүү үчүн.

Окуу планы окуу жылынын башында бекитилет жана бул багытта ишке ашырылып жаткан программаларга толук ылайык дисциплинаны үйрөнүү үчүн сааттардын так бөлүштүрүлүшүн чагылдырат.

Полный текст статьи см. приложение

1. file0.docx (45,6 КБ)

Опубликовано: 06.12.2024